مصاحبه در مورد اقتصاد مقاومتی با یکی از سایتهای خبری تحلیلی اینترنتی:
آقای دکتر، در خصوص اقتصاد مقاومتی چطور باید این کار صورت پذیرد و تا چه زمانی باید این مقاومت ادامه پیدا کند؟
مقاومت یک انتخاب موقت و کوتاه مدت نیست بلکه یک ضرورت در راه رسیدن به رشد و پیشرفت است. ممکن نیست که پیشرفت در هر حوزه ای بدون وجود مانع صورت پذیرد. حتی در حوزه های فردی. به عنوان مثال وقتی فردی قصد ادامه ی تحصیل دارد با موانعی روبرو است از جمله تنبلی و کسلی. کسی می تواند به این هدف برسد که به این موانع چیره شود. همینطور در حوزه ی بندگی خدا مانعی همچون هوای نفس بر سر راه این هدف قرار دارد.
در حوزه ی اقتصاد نیز پیشرفت با همین موانع روبرو است. یکی از راه های چیرگی بر این موانع در شعار سال پیش مقام معظم رهبری مبنی بر جهاد اقتصادی نهفته است. بخشی از اهداف جهاد اقتصادی این است که اقتصاد به مثابه یک بدن بتواند در مقابل ضربات و ویروس های مهاجم مقاوم شود. قوانین داخلی کشور به شکلی باشد که این ضربات را در داخل خود حل نماید. به عنوان مثال نوسانات در بازار ارز سبب ایجاد مشکلاتی در اقتصاد ایران شده است. پس اقتصاد داخلی ما در این جریان دارای مقاومت کمی است.
این آخرین مشکلی است که در این خصوص با آن مواجه هستیم؟
خیر. مشکل ما قبلا در بازار مرغ بوده است که تا حدود زیادی کنترل شد. در حال حاضر این مشکل در بازار ارز است و ممکن است در آینده ی بازار مسکن را وارد این جریان نماید. اقتصاد ما باید دارای این قابلیت باشد که این مسائل را در داخل خود حل نموده و به راه خود ادامه دهد.
اقتصاد مقاومتی برای اولین بار است که در دنیا مطرح شده است؟
اقتصاد مقاومتی به عنوان یک لفظ خیر. ولی به عنوان یک راه حل مصداق هایی در گذشته و دیگر نقاط جهان داشته است. به عنوان مثال در اوایل دهه ی ۷۰ میلادی در جریان چند روزه جنگ اعراب و اسرائیل اعراب نفت را به روی غرب بستند. این تحریم چند روزه ضربات سختی را به اقتصاد غرب وارد نمود. این اتفاق اقتصاد های غربی به این نتیجه رساند که باید در مقابل این شک ها مقاوم باشند. برنامه ریزی نمودند و به عنوان مثال انرژی های نو که حتی در آن زمان هیچ توجیح اقتصادی هم نداشتند را صرف هزینه ی هنگفت راه اندازی کردند. و به این نتیجه منجر شد که علی رغم ۶ برابر شدن قیمت نفت در این حوزه (نفت) غرب دچار بحران نشدند. به اعتقاد من این یک نوع اقتصاد مقاومتی در حوزه ی انرژی است. این یک تجربه ی موفق در این زمینه است هر چند از این لفظ استفاده نکرده باشند. ما باید به این سمت حرکت کنیم. به عنوان مثال بازار ارز کشور پس از انقلاب اسلامی سه مرتبه با شوک اساسی روبرو شد. مرتبه ی اول در جریان پیروزی انقلاب اسلامی. مرتبه ی دوم در جریان جنگ تحمیلی و هم اکنون به عنوان سومین مرتبه. در حالی که پیش از این ها باید با استفاده و به کارگیری سیاست های مناسب اقتصادی با این شوک ها مقابله می شد.
آیا مقاومت ما ضعیف بوده است؟
نه ما اصلا مقاومتی نکرده ایم که ضعیف باشد یا نباشد. این ویروس ها ما را مبتلا کرده اند.
چه عوامل دیگری باعث شده که مقام معظم رهبری مباحثی همچون اقتصاد مقاومتی را مطرح نمایند؟ البته غیر از این ضربات.
اصلا لازمه پیشرفت وجود مانع است. بعضی از این موانع مثل ارز بالفعل شده و لی بعضی به صورت بالقوه وجود دارند ولی هنوز خود را نشان نداده اند. این موضوع نباید منجر به این فکر شود که این مشکلات وجود ندارد. این مشکلات به دو دسته ی موانع داخلی و خارجی تقسیم بندی می شوند. که باید اقتصاد را در مقابل هر کدام از این ها با راهکارهای مختص به خود واکسینه کرد.
یکی از همین واکسن ها اصلاح الگوی مصرف است که شعار چند سال پیش مقام معظم رهبری بود.
مردمی که پرمصرف و تجمل گرا شده باشند بسیار سخت می توانند این مقاومت را انجام دهند. پس گام نخست در این بین اصلاح الگوی مصرف است.
یکی دیگر از این مباحث بحث تولید با نگاه خصوصی سازی است که البته این لفظ خیلی مناسبی نیست که بنده لفظ بهتر اقتصاد مردمی را ترجیح می دهم.
در مدیریتی دولتی به دلیل وجود موانعی همچون بروکراسی اداری وقتی وجود یک بحران حس می شود. پس از جلسات بسیار به بخشنامه تبدیل می شود و بعد با مشکلات در اجرا مواجه می شود و در نهایت با طی یک پروسه ی بلند مدت شش ماهه به کار گیری می شود. ولی در اقتصاد مردمی این مشکل وجود ندارد. در مدیریت مردمی ضربه به سرعت و خوب کشف می شود و در حداقل زمان ممکن دفع می شود.
خصوصی سازی که ما دنبال کردیم به نوعی تبدیل مدیریت دولتی به مدیریت نیمه دولتی بوده است. نظر مقام معظم رهبری نیز همین مردمی شدن است. عموم مردم نه خصوصا سرمایه داران جامعه.
رسانه های ما چگونه می توانند نقش مثبتی در تحقق این امر داشته باشند؟
یکی از مهمترین کارهایی که می توانند انجام دهند این است که در حوزه ی مصرف الگوی تولید و در فعالیت اقتصادی الگو سازی کنند.
در حال حاضر در رسانه ی ملی ما فیلم هایی نمایش داده می شود که کاملا تبلیغ تجمل گرایی و مصرف زدگی است. ولی در زمان دفاع مقدس حتی فیلم های وارداتی، فیلم هایی از قبیل فیلم های ژاپنی بودند که مردم در آن فیلم با حداقل امکانات زندگی می کردند در نهایت این گونه فیلم ها این پیام را به بیننده القا می کرد که ما نیز در جایگاه مشابهی قرار داریم.
رسانه های مجازی و دیگر رسانه ها نیز دارای نقشی مشابه هستند.
از اینکه وقت خود را در اختیار ما گذاشتید، تشکر می کنیم. / انتهای متن/
- ۹۱/۱۱/۱۸