مقاله: مفاهیم مرتبط با تربیت اقتصادی در کتابهای درسی
انتشار مقاله در فصلنامه مطالعات فرهنگ- ارتباطات
بازنمائی مفاهیم «همت» و «کار» در کتاب های درسی ایران
دکتر حسن بشیر
چکیده
آموزش مدرسه ای، یکی از مهمترین پایه های آموزشی هر کشور است. کتابهای درسی نیز پرکاربردترین رسانه آموزشی در هر کشور از جمله ایران است. این مقاله حاصل پژوهشی است که در زمینة بررسی شاخص های مربوط به «همت» و «کار» در کتابهای دورة ابتدایی و راهنمایی تدریس شده در مدارس ایران و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. واحد تحلیل در این پژوهش جمله در نظر گرفته شده است. یافتهها حاکی از آن میباشد که متغیر «خیرخواهی و کمک» به همراه «جدیت و تلاش» و زیر مجموعه های آنها که کلا می توان به عنوان «همت» و «کار» مطرح کرد از بیشترین فراوانی در کتب درسی مقاطع ابتدایی و راهنمایی، نسبت به سایر ارزش های اخلاقی و اجتماعی برخوردار بودهاند. همچنین در کتب فارسی در هر دو مقطع تحصیلی، فراوانی اشاره به ارزشهای اخلاقی نسبت به سایر کتب درسی بیشتر بوده است. همچنین یافتهها بیانگر آن است که با افزایش سن و بالاتر رفتن پایه تحصیلی در دوره ابتدایی و تا اندازه ای در دوره راهنمایی میزان فراوانی توجه به ارزشهای مربوط به «همت» و «کار» در میان کتب درسی افزایش داشته است.
واژگان کلیدی: کتابهای درسی ابتدایی، کتابهای درسی راهنمایی، شاخصهای ارزشی همت و کار، تحلیل محتوای کتب درسی مدارس ایران
